หุ่นยนต์คืออนาคต พบกับนาย ฮิโรชิ อิชิกูโร่ ผู้สร้างปัญญาประดิษฐ์ให้มีความเป็นมนุษย์มากขึ้น

สำหรับนายฮิโรชิ อิชิกูโร่ นักประดิษฐ์หุ่นยนต์และที่ปรึกษาด้านเทคโนโลยีของนิสสัน การตอบรับของ AI (Artificial Intelligence) หรือ ปัญญาประดิษฐ์จะดีแค่ไหนนั้นล้วนขึ้นอยู่กับสิ่งเดียวเท่านั้น: ว่าเครื่องจักรมีความเป็นมนุษย์มากแค่ไหน สำหรับนายอิชิกูโร่ หากปัญญาประดิษฐ์มีความเหมือนมนุษย์มากเท่าไหร่ ยิ่งง่ายต่อการยอมรับ ซึ่งนำพามาสู่สิ่งที่นายอิชิกูโร่เรียกว่า “natural interaction” (หรือปฎิสัมพันธ์แบบธรรมชาติ) ระหว่างมนุษย์และเครื่องจักร

ในงาน CES ที่ลาสเวกัส นายอิชิกูโร่ ได้กล่าวนำเสนอเทคโนโลยียานยนต์ใหม่จากนิสสัน เชามาพร้อมกับผมยุ่งฟู และลักษณะที่ผ่อนคลายเป็นกันเอง ซึ่งต่างจากผู้บริหารธุรกิจยานยนต์คนอื่นๆ เขามาทำอะไรที่นั่น? และนิสสันจ้างเขาเพื่อทำอะไร? “การสร้างคอนเซปต์” นายอิชิกูโร่กล่าวโดยไม่ได้ให้รายละเอียดเพิ่มเติม ในการแข่งขันของเทคโนโลยีที่มีความลับสูง จึงไม่น่าสงสัยเลยว่าทำไมนายอิชิกูโร่ถึงไม่ยอมกล่าวอะไร แต่เราควรทำความรู้จักกันนายอิชิกูโร่เพิ่มเติม ว่าทำไมนิสสันถึงต้องจ้างเขามา

การสร้างชีวิตให้สิ่งไม่มีชีวิตนั้นเป็นความสามารถเฉพาะทาง มีแค่กลุ่มนักประดิษฐ์/ผู้นำระดับสูงในสาขางานที่เล็กแต่มีความสำคัญเช่นนี้ นายอิชิกูโร่ก็เป็นหนึ่งในนั้น เขาคือผู้อำนวยการห้องปฎิบัติการหุ่นยนต์อัจฉริยะ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของภาควิชาระบบนวัตกรรมในบัณฑิตวิทยาศาสตร์ คณะวิศวกรรมศาสตร์มหาวิทยาลัยโอซาก้าในประเทศญี่ปุ่น และนั่นเป็นแค่งานประจำของเขา แต่ที่จริงแล้วนายอิชิกูโร่เป็นที่โด่งดังในโลกอินเตอร์เน็ตอีกเช่นกัน

ลองค้นหาชื่อของเขาออนไลน์ และคุณจะเห็นนายอิชิกูโร่กับหุ่นยนต์แอนดรอยด์ที่เหมือนจริงอย่างไม่น่าเชื่อ ซึ่งบางตัวที่เขาประดิษฐ์ขึ้นมาได้เป็นเซเลบริตี้บนอินเตอร์เน็ตไปแล้ว ในบรรดาผลงานที่เขาผลิตคือหุ่นยนต์แอนดรอยด์ที่เหมือนจริงที่สุดในโลก รวมถึง Geminoid HI-1 หุ่นยนต์ที่เหมือนฝาแฝดของนายอิชิกูโร่ ทั้งสองมีความคล้ายคลึงกันมาก และยากที่จะแยกว่าใครเป็นใคร หลังจากได้พบเห็นหุ่นยนต์ที่มีความปราณีตเหล่านี้ จึงไม่น่าสงสัยเลยว่านายอิชิกูโร่เคยอยากเป็นจิตรกรสีน้ำมันมาก่อน

นายอิชิกูโร่รู้สึกภาคภูมิใจในหุ่นยนต์ประดิษฐ์ของเขาที่มีความเป็นมนุษย์ - ทั้งท่าทางที่บอกกล่าวเป็นนัย การพูดการจาที่เป็นธรรมชาติ ลักษณะต่างๆที่สามารถแยกว่าพวกเราต่างจากหุ่นยนต์ นายอิชิกูโร่เชื่อว่าสิ่งที่เขาค้นพบนั้นสำคัญต่อเครื่องจักร AI ทั้งหมดที่มนุษย์จะต้องทำงานด้วยในอนาคต อย่างน้อยที่สุดก็สำหรับหุ่นยนต์แบบดั้งเดิม บริษัทเทคโนโลยีกำลังค้นหาวิธีการที่จะทำให้อุปกรณ์และเครื่องจักรในชีวิตประจำวันมีความเป็นมนุษย์มากขึ้น และนี่คือสิ่งที่นายอิชิกูโร่สามารถช่วยได้

“ทุกอย่างจะมีความเหมือนมนุษย์มากขึ้นในอนาคต” เขากล่าวไว้ และยากที่จะไม่เห็นด้วยกับความคิดของเขา จากเครื่องใช้ในบ้านที่ใช้ทั่วไปอย่างไมโครเวฟ มันกลายเป็นเรื่องธรรมดามากขึ้นที่จะเห้นมนุษย์มีการโต้ตอบกับเครื่องจักร มากกว่าที่มันจะเป็นแค่เครื่องใช้งาน เครื่องจักรที่มีน้ำเสียงเป็นมิตรในวันนี้ สามารถเป็นใบหน้าที่เป็นมิตรในวันพรุ่งนี้

ในขณะที่เขาสาธยายถึงอนาคตของ AI อย่างภาคภูมิใจ นายอิชิกูโร่ได้ชี้ถึงข้อสำคัญเกี่ยวกับคุณค่าของอารมณ์ความรู้สึกในปฎิกิริยาของมนุษย์/เครื่องจักร เขายกตัวอย่างแอพแผนที่ในสมาร์ทโฟนที่มีคำสั่งเสียงเพื่อบอกทิศทางให้กับคนขับรถ ที่มีน้ำเสียงนิ่งเฉยไร้อารมณ์เหมือนหุ่นยนค์ นายอิชิกูโร่กล่าวไว้ว่า เสียงที่นิ่งเฉยนั้น อาจไม่สามารถสื่อสารได้ตรงจุด เช่น เมื่อคนขับต้องเจอกับสถานการณ์เร่งด่วนที่ต้องเผชิญ

สำหรับนายอิชิกูโร่ หากคำสั่งเสียงนำทางพูดว่า “โปรดหยุด” ด้วยน้ำเสียงที่เคร่งเครียดและจริงจัง นั้นมีความหมายที่ชัดเจนกว่า - นั่นหมายความว่าคุณจะต้องลงมือทำตามสิ่งนั้นทันที แต่หากพูดด้วยน้ำเสียงที่สงบ แสดงว่ายังไม่มีสถานการณ์เร่งด่วนที่คุณไม่จำเป็นต้องทำตาม สำหรับนายอิชิกูโร่ อารมณ์ความรู้สึกสามารถสื่อสารข้อมูลที่สำคัญสำหรับผู้คน และเครื่องจักรของเราต้องเรียนรู้ที่จะสื่อสารกับเราด้วยคำพูดที่ชัดเจน และคำพูดที่บอกเป็นนัยเช่นกัน

การสนทนากับนายอิชิกูโร่เผยให้เห็นถึงความเข้าใจผิดที่ยิ่งใหญ่เกี่ยวกับหุ่นยนต์: นั่นคือความคิดที่หุ่นยนต์ตัวแรกที่เราโต้ตอบด้วย จะเป็นหุ่นยนต์โลหะไซบอร์กต้นแบบที่พวกเราเคยเห็นตามภาพยนตร์ต่างๆ ในความเป็นจริงนั้น หุ่นยนต์รุ่นแรกๆของพวกเราอาจจะเหมือนกับเครื่องจักรที่เราคุ้นเคยอยู่ทุกวันนี้ เพียงแค่เพิ่มปัญญาอัจฉริยะขึ้นเล็กน้อย และท่าทางที่มีความเป็นมนุษย์มากขึ้น

สำหรับเครื่องจักรที่เขาอยากทำให้มีความเป็นมนุษย์มากขึ้น? แน่นอน ต้องเป็นรถยนต์ เพราะสำหรับนายอิชิกูโร่ รถยนต์ก็เหมือน “หุ่นยนต์ตัวใหญ๋” ที่เราสามารถทำให้ “มีความเป็นมนุษย์มากขึ้น”

บางทีอุปสรรคที่ใหญ่ที่สุดสำหรับการให้มนุษย์ใช้งานรถยนต์อัตโนมัติก็คือความไว้ใจ มันจะน่ากลัวน้อยกว่าไหมหากคุณยอมให้รถยนต์ขับรถให้คุณเองในยามชั่วโมงเร่งด่วนถ้าหากรถยนต์นั้นมีใบหน้า เสียง และท่าทางที่สงบ? เวลาเท่านั้นที่จะบอกได้